antykoncepcja

Pigułki antykoncepcyjne

Tabletki hormonalne są jedną z najpowszechniej uznanych metod antykoncepcyjnych na całym świecie. Mogą być stosowane już w bardzo młodym wieku, a ich umiejętne dawkowanie gwarantuje skuteczną ochronę przed niechcianą ciążą i wysokie bezpieczeństwo przy długotrwałym zażywaniu. Doustne pigułki zawierają syntetyczne odpowiedniki hormonów płciowych, których działanie opiera się na blokowaniu owulacji oraz zmianie konsystencji (gęstości) śluzu szyjkowego w taki sposób, że staje się on nieprzepuszczalny dla plemników. Polecane są dla regularnie współżyjących kobiet w wieku rozrodczym, nieobciążonych poważnymi chorobami i zaburzeniami gospodarki hormonalnej.

Na rynku dostępne są 3 rodzaje pigułek antykoncepcyjnych:

TABLETKI DWUSKŁADNIKOWE – zawierają gestageny (sztuczny progesteron, blokujący cykliczne uwalnianie komórek jajowych) oraz etenyloestradiol, który w sposób zwrotny hamuje wydzielanie FSH, a przez to dojrzewanie jajnikowych pęcherzyków Graffa. Ich efektywność, w przypadku stosowania się do wszystkich koniecznych zaleceń, wynosi ok. 99,7% dzięki czemu doustne środki antykoncepcyjne cenione są za swoją skuteczność. Tabletki dwuskładnikowe są przepisywane wyłącznie w przypadku niepalących kobiet poniżej 35 roku życia, u których nie stwierdza się cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca oraz guzów piersi.

TABLETKI JEDNOSKŁADNIKOWE (mini-pigułki) zawierają wyłącznie gestageny (lewonorgestrel, drospirenon, norelgestromin, gestoden, dezogestrel). Ich działanie opiera się głównie na zmianie konsystencji śluzu szyjkowego oraz zapobieganiu owulacji. Ginekolodzy rekomendują je dla kobiet powyżej 35 roku życia, palących, cierpiących na cukrzycę, nadciśnienie, choroby serca (w tym stany pozawałowe), a także niezdiagnozowane krwawienia z pochwy. Ich efektywność jest minimalnie niższa i oscyluje w granicach 99,5%.

HORMONALNA ANTYKONCEPCJA AWARYJNA (pigułki „dzień po”) dopiero niedawno zostały wprowadzone do powszechnego obiegu w aptekach i są dostępne bez recepty (np. ellaOne).
Klasyczne pigułki awaryjne stosuje się nie dłużej niż 72h po odbyciu niezabezpieczonego stosunku seksualnego lub zawodności metody barierowej (np. pęknięcie prezerwatywy) – należy pamiętać, że po przekroczeniu 24 godzin skuteczność działania takich tabletek proporcjonalnie maleje. Zawierają one wysokie dawki hormonów płciowych, które nie tylko blokują owulację i zagęszczają śluz szyjkowy, ale i znacząco utrudniają zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej w śluzówce macicy. Dostępna w każdej aptece tabletka ellaOne nie zawiera w prawdzie hormonów, ale octan uliprystalu, który znacząco wpływa na ilość i aktywność produkowanego progesteronu. Należy zażyć ją do 120h (5 dni) po czasie możliwego zapłodnienia. Jej skuteczność wynosi ok. 98%. Antykoncepcja awaryjna nie nadaje się do regularnego stosowania. U wielu kobiet już nawet pojedyncza tabletka może spowodować wymioty, bóle głowy i złe samopoczucie.
Podsumowując tematykę tabletek antykoncepcyjnych, z całą pewnością należy wspomnieć o czynnikach obniżających efektywność ich działania. Należą do nich: