Wkładka wewnątrzmaciczna

Wkładka wewnątrzmaciczna, zwana również spiralą, jest metodą antykoncepcyjną o długotrwałym czasie działania. Polecana jest dla kobiet powyżej 30 roku życia, które nie planują kolejnych ciąż oraz liczą na skuteczną, długoterminową ochronę. Młode kobiety, mające obfite i bolesne miesiączki lub planujące założenie rodziny raczej nie powinny stosować tej metody zabezpieczenia.

Antykoncepcyjna spirala domaciczna jest niewielka – posiada kształt powyginanej litery S lub T. Zbudowana jest w całości ze sterylnego tworzywa sztucznego (plastik) oraz miedziowego elementu (drucika) owiniętego wokół dolnego trzonu. Niektóre wkładki posiadają dodatkową kapsułę, zawierającą hormony analogiczne do tych zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych.

Działanie spirali antykoncepcyjnej jest złożeniem wielu zjawisk zachodzących pod jej wpływem w ciele kobiety:

1. Jony miedzi (uwalniane z metalicznego drucika) przechodzą do śluzu szyjkowego i już w niewielkim stężeniu wykazują działanie silnie plemnikobójcze.
2. Miejscowe drażnienie nabłonka macicy powoduje zmianę konsystencji śluzu z rzadszej na gęstszą, co stwarza utrudnione warunki dla poruszania się plemników.
3. Umiejscowienie spirali wewnątrz macicy upośledza przemieszczanie się plemników i komórki jajowej.
4. Obecność ciała obcego w macicy aktywuje układ immunologiczny, co doprowadza do powstania jałowego stanu zapalnego, obejmującego kluczowy obszar endometrium. Nabłonek macicy nie jest wówczas w stanie przyjąć zarodka, nawet jeśli dojdzie do zapłodnienia.

Jeśli we wkładce obecna jest dodatkowo hormonalna kapsuła, obserwujemy również efekty związane z hamowaniem owulacji.
Aplikacji spirali dokonuje wyłącznie specjalista-ginekolog, najlepiej podczas ostatniego dnia miesiączki, gdy szczelina szyjki macicy jest nieco poszerzona. Używając odpowiedniego aplikatora, lekarz wciska wkładkę do wnętrza macicy, gdzie przyjmuje ona odpowiednią orientację. Następnie przycina się sterczące na zewnątrz nitki polietylenowe do długości 2-3cm. Prawidłowo założona wkładka zazwyczaj wykazuje pełną aktywność przez okres 5 lat. Gdy upłynie termin przydatności spirali (ograniczony elastycznością tworzywa, ilością hormonu lub właściwościami pręcika miedziowego) należy ją bezwzględnie usunąć. Trzeba pamiętać, aby na 4 lub 5 dni przed planowanym wyjęciem wkładki powstrzymać się od współżycia – ma to na celu zapobieganie zajściu w niechcianą ciążę tuż po usunięciu spirali z ciała kobiety.

Spośród wielu zalet wkładek domacicznych z pewnością wyróżnia się ich wysoka skuteczność w zapobieganiu ciąży. Efektywność działania antykoncepcyjnego spirali ParaGard (Copper T) wynosi 99,2 – 99,4%, natomiast wzbogaconych hormonalnymi kapsułkami wkładek Mirena (LNg) waha się w granicach 99,7 – 99,8%. Utrzymujący się w czasie, kilkuletni efekt niepłodności jest całkowicie odwracalny, a przy tym nie wymaga większej uwagi niż półroczne wizyty kontrolne u ginekologa.

Przeciwwskazania do stosowania wkładek wewnątrzmacicznych:

• stany zapalne dróg rodnych
• rzęsistkowe zapalenie pochwy
• anemia (niedobór żelaza)
• ciąża
• nietypowy kształt macicy
• skłonność do poronień w przeszłości

Działania niepożądanie występują wyjątkowo rzadko. Należą do nich:

• nieustępujące bóle podbrzusza (wskazują na błędne ułożenie wkładki)
• przejściowe krwawienia między cyklami
• ciąże pozamaciczne
• częściowe lub całkowite wypadnięcie wkładki skutkuje czasowym pozbawieniem ochrony antykoncepcyjnej.

Weronika Jowska

redaktor serwisu StrefaPrzyjemnosci.pl
autorka książek dla dorosłych