Permanentna antykoncepcja jest inwazyjną metodą zapobiegania poczęciu, wymagającą podjęcia działań chirurgicznych. Wiąże się ona ze stałym i w większości nieodwracalnym pozbawieniem płodności zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Ze względu na swój charakter powinna być decyzją dojrzałą i przemyślaną, dlatego lekarze stanowczo odradzają tę formę zabezpieczenia osobom młodym, które jeszcze nie posiadają potomstwa.
Spośród trwałych metod pozbawienia płodności wyróżnia się:
KASTRACJĘ (sterylizację) – opierającą swoją skuteczność na operacyjnym usunięciu gonad męskich (jąder) lub żeńskich (jajników). Istnieją także alternatywne metody niszczenia komórek rozrodczych przy pomocy promieniowania rentgenowskiego, radioterapii, chemioterapii lub wysoce toksycznych środków farmakologicznych. Kastracja powoduje nie tylko nieodwracalną, trwałą bezpłodność, ale także ogólne zaburzenia hormonalne. Nie jest więc ona korzystna dla zdrowia i jakości życia człowieka. Najczęściej wykonuje się ją na zwierzętach, u ludzi natomiast ma charakter sporadyczny (choroby nowotworowe gonad).
WAZEKTOMIĘ – czyli mikrochirurgiczny zabieg przecięcia i podwiązania nasieniowodów. Wykonuje go chirurg-urolog, po uprzednim przeprowadzeniu wywiadu psychologicznego ze swoim pacjentem. W przeciwieństwie do sterylizacji, wazektomia nie pozbawia mężczyzny możliwości produkcji plemników, które nie będąc jednak transportowane w górę przewodów nasiennych ulegają resorbcji wewnątrz organizmu. Produkcja hormonów jest zachowana, podobnie jak wydzielanie płynnej komponenty spermy przez prostatę i pęcherzyki nasienne. U mężczyzn po wazektomii jeszcze przez okres 5 miesięcy po zabiegu obserwuje się nieznaczne ilości plemników w ejakulacie – po tym okresie skuteczność metody wynosi 99,9%. Prawidłowo wykonany zabieg redukuje do minimum ryzyko wystąpienia skutków ubocznych, takich jak krwiaki, infekcje, zastoinowe zapalenie najądrza, zespół bólu moszny. U prawie połowy mężczyzn poddanych wazektomii rozwija powikłanie w postaci vasitis nodosa – guzkowatych zgrubień na końcach przerwanych nasieniowodów o charakterze niezłośliwym. Notowane są także wyjątkowo rzadkie procesy rekanalizacji nasieniowodów (0,2%), które ujawniają się po około roku czasu od daty wykonania operacji. Jest to niezbity dowód, podważający 100% efekywność metody, dlatego w publikacjach naukowych wazektomia nigdy nie osiąga pełnego wskaźnika skuteczności.
W większości krajów świata nie jest zabiegiem zabronionym prawnie, choć istnieją pewne przepisy, dotyczące ochrony płodności człowieka, które powodują narastanie kontrowersji religijno-etycznych. O tym, że wazektomia jest legalną metodą antykoncepcyjną wyraźnie mówi tylko prawo Austrii, Danii, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Japonii, Panamy, Singapuru oraz niektórych stanów USA.
U 80% mężczyzn możliwe jest ponowne przywrócenie pełnych zdolności rozrodczych w wyniku zabiegu rewazektomii.
SALPINGEKTOMIĘ – która polega na operacyjnym usunięciu jajowodów. Najczęściej nie uważa się jej za metodę antykoncepcyjną, choć trwale pozbawia zdolności rozrodczych objęte nią kobiety. Salpingektomię przeprowadza się najczęściej laparoskopowo w celu leczenia i zapobiegania ciążom pozamacicznym (ektopowym), w przypadku ciężkiego uszkodzenia lub wady anatomicznej jajowodu.
SALPINGOTOMIĘ – chirurgiczne podwiązanie jajowodów. Zabieg przeprowadzany jest metodą laparoskopową przez chirurgów wyspecjalizowanych w dziedzinie ginekologii i położnictwa. Polega na podwiązaniu i przecięciu jajowodów, które są jedynymi drogami transportu oocytów i plemników (w szerszym odcinku jajowodu dochodzi bowiem do zapłodnienia komórki jajowej). Koszt takiego zabiegu waha się w granicach 5-6 tysięcy złotych. Nie jest uważany za odwracalny, choć w obecnych czasach podejmowane są próby przywrócenia ciągłości i funkcjonalności jajowodów.
redaktor serwisu StrefaPrzyjemnosci.pl
autorka książek dla dorosłych